کلمات کلیدی: یبوست ، سفتی مدفوع ، مسهل ، ملین ، فیبر ، سبزیجات ، رژیم لاغری ، شربت سنا ، لاکتولوز ، پسیلیوم ، سیلاکس

• تعریف یبوست
• علل یبوست
• تغذیه درمانی دریبوست
  • • • •  توصیه‌­های اصلی برای رژیم پرفیبر
        • خوردن آلو
        • ورزش و فعالیت بدنی
        • استفاده از داروهای مسهل
        • کافئین

تعریف یبوست

يبوست یکی از عمده ترین مشكلات جوامع در سراسر دنیا است. تعريف يبوست در همه ي افراد يكسان نيست اما معمولاً مدفوع سفت، فشار در دفع مدفوع و حركات اندك روده اي در تعريف آن مي گنجد.

وزن مدفوع به طور طبيعي در حدود g 200 در روز است و تكرر طبيعي دفع ممكن است از يك بار در سه روز تا سه بار در روز متغير باشد. زمانی شما مبتلا به یبوست به حساب می آیید که حداقل دو مورد از علائم زیر را به مدت حداقل سه ماه داشته باشید:

• زور زدن هنگام عمل دفع بیش از 25 در صد از حد معمول باشد.
• مدفوع بیش از 25 درصد نسبت به حالت عادی سفت تر باشد.
• تخلیه ی ناقص بیش از 25 در صد نسبت به زمان های عادی باشد.
• تعداد اجابت مزاج در هفته به دو بار و یا کمتر برسد.

علل یبوست

شیوه زندگی و رژیم:

رژیم کم فیبر، رژیم­های کاهش وزن و دریافت ناکافی آب، مکمل آهن و کلسیم، عدم فعالیت فیزیکی و زندگی بدون تحرک، استفاده بیش از حد ملین و مسهل، خودداری از دفع مدفوع در موقع مشخص

برخی بیماری­ها :

• انسداد روده مزمن
• کم کاری تیروئید
• بیماری­های کولون
• گاستروپارزی (فلج معده)
• دیابت
• برخی بیماری­های انگلی
• بیماری ALS
• بیماری مالتیپل اسکلروزیس (MS)
• پارکینسون
• آتاکسی
• فلج مغزی
• صدمات نخاعی
• بیماری عروق مغزی
• ترومای مغزی
• بارداری
• مصرف مسکن­ها
• برخی بیماری­های گوارشی

علائم یبوست

• اجابت مزاج کم و/یا مشکل بودن اجابت مزاج
• ورم و یا درد شکم
• سفت شدن شکم
• درد
• استفراغ و تهوع
• بی اشتهایی
• سردرد

تغذیه درمانی در یبوست

درمان اصلي تغذيه‌­اي براي يبوست، مصرف كافي فيبر محلول و نامحلول علاوه بر مصرف کافی مایعات است. فيبر همچنين مدفوع را نرم و دفع آن را آسان­تر مي­نمايد.

اكثر كودكان و بزرگسالان به طور مزمن تنها نصف مقدار فيبر توصيه شده را مصرف مي­كنند. بهترين روش تأمين فيبر مصرف آن در قالب غلات كامل، ميوه­ها، سبزي­ها، حبوبات، دانه­‌ها و آجيل است.
در کدام افرادی نباید توصیه به دریافت رژیم پر فیبرصورت گیرد؟ افراد مبتلا به بیماری­های عصبی- عضلانی، سندرم عدم تحرک، مصرف کننده­های مزمن داروهای مسکن، بیماری سطح تحتانی لگن و سایر بیماری‌های شدید دستگاه گوارش (در پاره‌ای موارد نظیر بیماری‌های عصبی– عضلانی راه درمان استفاده از مسهل می‌باشد).

توصیه‌های اصلی برای رژیم پر فیبر

1- افزایش مصرف نان تهیه شده از غلات کامل، غلات و سایر محصولات

به میزان 11-6 سروينگ كامل در روز

2- افزایش مصرف ميوه­ها، سبزي­ها، حبوبات، آجيل و دانه­هاي خوراكي

به میزان 8-5 سروینگ در روز

3- مصرف غلات صبحانه حاوی فیبر بالا، گرانول­ها و حبوبات

برای تأمین 25 گرم فیبر در زنان و 38 گرم فیبر در مردان

4- افزایش مصرف به میزان حداقل 2 ليتر مايعات در روز توصيه مي­گردد.

مصرف چنین رژیمی می­تواند منجربه افزایش وزن مدفوع، میزان آب موجود در مدفوع و تولید گاز گردد.

میزانی که منجر به ایجاد علائم بالینی می­گردد در افراد بسته به سن و وجود بیماری­های دستگاه گوارش متغیر می­باشد.

مصرف 8 ليوان مايعات 8 اونسي (2 ليتر) براي تسهيل اثر بخشي رژيم پر فيبر توصيه مي­گردد.

کلمات کلیدی: یبوست ، سفتی مدفوع ، مسهل ، ملین ، فیبر ، سبزیجات ، رژیم لاغری ، شربت سنا ، لاکتولوز ، پسیلیوم ، سیلاکس

خوردن آلو

اين ميوه خوشمزه به عنوان بهترين داروي طبيعي براي برطرف شدن يبوست در افراد شناخته شده است.

آلو سرشار از فيبر بوده و هم چنين حاوي سوربيتول كه يك درمان براي بهبود و يا برطرف كردن يبوست است مي­باشد. آلو هم چنين موجب پايين آمدن كلسترول مي­شود.

کلمات کلیدی: یبوست ، سفتی مدفوع ، مسهل ، پسیلیوم ، ملین ، فیبر ، سبزیجات ، رژیم لاغری ، شربت سنا ، لاکتولوز ، پسیلیوم ، سیلاکس

واتزاپ

تلگرام

اینستاگرام

ورزش و فعالیت بدنی

عدم تحرك و ورزش مي­تواند منجر به يبوست شود. ورزش كردن هم چنين سبب كاهش استرس مي­شود كه خود مي­تواند يكي از عوامل بوجود آورنده يبوست باشد.

بين وعده غذايي و ورزش حداقل يك ساعت فاصله بيندازيد تا بدن فرصت هضم غذا را داشته باشد. 20-15 دقيقه پياده­روي سه بار در هفته مي­تواند در كاهش يبوست موثر باشد.

استفاده از داروهای مسهل

استفاده از اين داروها موجب برطرف شدن موقت يبوست مي­شود اما به عنوان يك راه حل دائمي و موثر و بدون تجويز پزشك نمي­توان از آنها استفاده نمود. يكسري داروها به عنوان “stool softener “در بازار وجود دارند كه براي يبوست به كار گرفته مي­شوند.

اين گروه از داروها به مدفوع اجازه مي­دهند كه آب بيشتري از روده بگيرد و از سخت شدن مدفوع جلوگيري مي­كنند و در نتيجه مدفوع  راحت­تر و سريعتر از بدن خارج مي­شود. اين گروه داروها هم بايد با تجويز پزشك و براي كوتاه مدت مورد استفاده قرار گيرند.

کافئین

كافئين موجود در قهوه، چاي و نوشابه­ها مي­توانند موجب افزايش حركات دستگاه گوارش شوند اما مشكل اينجاست كه كافئين  ادرار آور بوده و موجب افزايش دفع آب بدن مي­شود و به همين خاطر در افرادي كه دچار يبوست هستند مصرف آن بهتر است محدود شود تا از يبوست بيشتر جلوگيري شود.
نوشیدن یک فنجان هر روز صبح ناشتا شربت شیرین‌بیان برای درمان یبوست موثر است. برای این منظور 50 گرم ریشه خشک شیرین‌بیان را در یک لیتر آب به مدت 5 دقیقه بجوشانید و بعد آن را کنار بگذارید تا خنک شود، سپس صاف کنید و ناشتا میل کنید.
کسانی که دچار یبوست هستند، هر روز صبح یک یا دو قاشق غذاخوری روغن زیتون میل کنند و اگر تمایلی به خوردن خالی روغن زیتون ندارند آن را با کمی آبلیمو تازه مخلوط کنند.
شب چند عدد انجیر خشک را در مقداری آب بریزید به طوری که آب کاملا روی انجیرها را بپوشاند. صبح ناشتا آب آن و انجیرها را بخورید. می­توانید به جای قند یا شکر چای خود را با انجیر خیس شده میل نمایید.

کلمات کلیدی: یبوست ، سفتی مدفوع ، مسهل ، ملین ، فیبر ، سبزیجات ، رژیم لاغری ، شربت سنا ، لاکتولوز ، پسیلیوم ، سیلاکس