یبوست علل و درمان

کلمات کلیدی: یبوست ، سفتی مدفوع ، مسهل ، ملین ، فیبر ، سبزیجات ، رژیم لاغری ، شربت سنا ، لاکتولوز ، پسیلیوم ، سیلاکس

• تعریف یبوست
• علل یبوست
• تغذیه درمانی دریبوست
  • • • •  توصیه‌­های اصلی برای رژیم پرفیبر
        • خوردن آلو
        • ورزش و فعالیت بدنی
        • استفاده از داروهای مسهل
        • کافئین

تعریف یبوست

یبوست یکی از عمده ترین مشکلات جوامع در سراسر دنیا است. تعریف یبوست در همه ی افراد یکسان نیست اما معمولاً مدفوع سفت، فشار در دفع مدفوع و حرکات اندک روده ای در تعریف آن می گنجد.

وزن مدفوع به طور طبیعی در حدود g 200 در روز است و تکرر طبیعی دفع ممکن است از یک بار در سه روز تا سه بار در روز متغیر باشد. زمانی شما مبتلا به یبوست به حساب می آیید که حداقل دو مورد از علائم زیر را به مدت حداقل سه ماه داشته باشید:

• زور زدن هنگام عمل دفع بیش از ۲۵ در صد از حد معمول باشد.
• مدفوع بیش از ۲۵ درصد نسبت به حالت عادی سفت تر باشد.
• تخلیه ی ناقص بیش از ۲۵ در صد نسبت به زمان های عادی باشد.
• تعداد اجابت مزاج در هفته به دو بار و یا کمتر برسد.

علل یبوست

شیوه زندگی و رژیم:

رژیم کم فیبر، رژیم­های کاهش وزن و دریافت ناکافی آب، مکمل آهن و کلسیم، عدم فعالیت فیزیکی و زندگی بدون تحرک، استفاده بیش از حد ملین و مسهل، خودداری از دفع مدفوع در موقع مشخص

برخی بیماری­ها :

• انسداد روده مزمن
• کم کاری تیروئید
• بیماری­های کولون
• گاستروپارزی (فلج معده)
• دیابت
• برخی بیماری­های انگلی
• بیماری ALS
• بیماری مالتیپل اسکلروزیس (MS)
• پارکینسون
• آتاکسی
• فلج مغزی
• صدمات نخاعی
• بیماری عروق مغزی
• ترومای مغزی
• بارداری
• مصرف مسکن­ها
• برخی بیماری­های گوارشی

علائم یبوست

• اجابت مزاج کم و/یا مشکل بودن اجابت مزاج
• ورم و یا درد شکم
• سفت شدن شکم
• درد
• استفراغ و تهوع
• بی اشتهایی
• سردرد

تغذیه درمانی در یبوست

درمان اصلی تغذیه‌­ای برای یبوست، مصرف کافی فیبر محلول و نامحلول علاوه بر مصرف کافی مایعات است. فیبر همچنین مدفوع را نرم و دفع آن را آسان­تر می­نماید.

اکثر کودکان و بزرگسالان به طور مزمن تنها نصف مقدار فیبر توصیه شده را مصرف می­کنند. بهترین روش تأمین فیبر مصرف آن در قالب غلات کامل، میوه­ها، سبزی­ها، حبوبات، دانه­‌ها و آجیل است.
در کدام افرادی نباید توصیه به دریافت رژیم پر فیبرصورت گیرد؟ افراد مبتلا به بیماری­های عصبی- عضلانی، سندرم عدم تحرک، مصرف کننده­های مزمن داروهای مسکن، بیماری سطح تحتانی لگن و سایر بیماری‌های شدید دستگاه گوارش (در پاره‌ای موارد نظیر بیماری‌های عصبی– عضلانی راه درمان استفاده از مسهل می‌باشد).

توصیه‌های اصلی برای رژیم پر فیبر

۱- افزایش مصرف نان تهیه شده از غلات کامل، غلات و سایر محصولات

به میزان ۱۱-۶ سروینگ کامل در روز

۲- افزایش مصرف میوه­ها، سبزی­ها، حبوبات، آجیل و دانه­های خوراکی

به میزان ۸-۵ سروینگ در روز

۳- مصرف غلات صبحانه حاوی فیبر بالا، گرانول­ها و حبوبات

برای تأمین ۲۵ گرم فیبر در زنان و ۳۸ گرم فیبر در مردان

۴- افزایش مصرف به میزان حداقل ۲ لیتر مایعات در روز توصیه می­گردد.

مصرف چنین رژیمی می­تواند منجربه افزایش وزن مدفوع، میزان آب موجود در مدفوع و تولید گاز گردد.

میزانی که منجر به ایجاد علائم بالینی می­گردد در افراد بسته به سن و وجود بیماری­های دستگاه گوارش متغیر می­باشد.

مصرف ۸ لیوان مایعات ۸ اونسی (۲ لیتر) برای تسهیل اثر بخشی رژیم پر فیبر توصیه می­گردد.

کلمات کلیدی: یبوست ، سفتی مدفوع ، مسهل ، ملین ، فیبر ، سبزیجات ، رژیم لاغری ، شربت سنا ، لاکتولوز ، پسیلیوم ، سیلاکس

خوردن آلو

این میوه خوشمزه به عنوان بهترین داروی طبیعی برای برطرف شدن یبوست در افراد شناخته شده است.

آلو سرشار از فیبر بوده و هم چنین حاوی سوربیتول که یک درمان برای بهبود و یا برطرف کردن یبوست است می­باشد. آلو هم چنین موجب پایین آمدن کلسترول می­شود.

کلمات کلیدی: یبوست ، سفتی مدفوع ، مسهل ، پسیلیوم ، ملین ، فیبر ، سبزیجات ، رژیم لاغری ، شربت سنا ، لاکتولوز ، پسیلیوم ، سیلاکس

واتزاپ

تلگرام

اینستاگرام

ورزش و فعالیت بدنی

عدم تحرک و ورزش می­تواند منجر به یبوست شود. ورزش کردن هم چنین سبب کاهش استرس می­شود که خود می­تواند یکی از عوامل بوجود آورنده یبوست باشد.

بین وعده غذایی و ورزش حداقل یک ساعت فاصله بیندازید تا بدن فرصت هضم غذا را داشته باشد. ۲۰-۱۵ دقیقه پیاده­روی سه بار در هفته می­تواند در کاهش یبوست موثر باشد.

استفاده از داروهای مسهل

استفاده از این داروها موجب برطرف شدن موقت یبوست می­شود اما به عنوان یک راه حل دائمی و موثر و بدون تجویز پزشک نمی­توان از آنها استفاده نمود. یکسری داروها به عنوان “stool softener “در بازار وجود دارند که برای یبوست به کار گرفته می­شوند.

این گروه از داروها به مدفوع اجازه می­دهند که آب بیشتری از روده بگیرد و از سخت شدن مدفوع جلوگیری می­کنند و در نتیجه مدفوع  راحت­تر و سریعتر از بدن خارج می­شود. این گروه داروها هم باید با تجویز پزشک و برای کوتاه مدت مورد استفاده قرار گیرند.

کافئین

کافئین موجود در قهوه، چای و نوشابه­ها می­توانند موجب افزایش حرکات دستگاه گوارش شوند اما مشکل اینجاست که کافئین  ادرار آور بوده و موجب افزایش دفع آب بدن می­شود و به همین خاطر در افرادی که دچار یبوست هستند مصرف آن بهتر است محدود شود تا از یبوست بیشتر جلوگیری شود.
نوشیدن یک فنجان هر روز صبح ناشتا شربت شیرین‌بیان برای درمان یبوست موثر است. برای این منظور ۵۰ گرم ریشه خشک شیرین‌بیان را در یک لیتر آب به مدت ۵ دقیقه بجوشانید و بعد آن را کنار بگذارید تا خنک شود، سپس صاف کنید و ناشتا میل کنید.
کسانی که دچار یبوست هستند، هر روز صبح یک یا دو قاشق غذاخوری روغن زیتون میل کنند و اگر تمایلی به خوردن خالی روغن زیتون ندارند آن را با کمی آبلیمو تازه مخلوط کنند.
شب چند عدد انجیر خشک را در مقداری آب بریزید به طوری که آب کاملا روی انجیرها را بپوشاند. صبح ناشتا آب آن و انجیرها را بخورید. می­توانید به جای قند یا شکر چای خود را با انجیر خیس شده میل نمایید.

کلمات کلیدی: یبوست ، سفتی مدفوع ، مسهل ، ملین ، فیبر ، سبزیجات ، رژیم لاغری ، شربت سنا ، لاکتولوز ، پسیلیوم ، سیلاکس