کاربرد لیمو در طب سنتی

لیمو در طب سنتی در درمان روماتیسم، نقرس، نفخ، یرقان، چاقی، سرماخوردگی، التهاب، آفتاب سوختگی، مالاریا و خونریزی بینی استفاده می شود. همچنین به صورت موضعی در رفع التهاب مخاط دهان و زبان، آفت و شکننده شدن ناخن ها مؤثر است. همچنین اسانس لیمو که در این فرآورده مورد استفاده قرار گرفته است از پوست آن استخراج می‌شود و دارای خاصیت آنتی باکتریال، آنتی سپتیک و کاهش دهنده فشار خون است. از لیموترش در طب سنتی هند برای درمان سوزش سر دل استفاده می شود (1).

ترکیبات لیمو  و فواید آن‌ها

لیمو سرشار از ویتامین C می‌باشد و از طرف انجمن تغذیه آمریکا نقش ویتامین C در سلامت پوست و جلوگیری و درمان از ایجاد چین و چروک های پوستی به اثبات رسیده است (2).

بر هیچ کسی نقش ویتامین C در کاهش بیماریهای قلبی عروقی، سکته و فشار خون پوشیده نیست (3). علاوه بر این به دلیل وجود مواد مؤثر لیمونن و سیترال در لیموترش، قطره خوراکی که از روغن این گیاه به دست می آید، سبب کاهش فشار خون و بهبود افسردگی می ‌شود. ترکیبات ترپنی موجود در اسانس لیموترش از جمله لیمونن سبب کاهش فشار خون می‌شوند. لیمونن و متابولیت‌های آن خاصیت گشاد کنندگی عروق داشته و از این طریق نیز سبب کاهش فشار خون می‌شوند (4). علاوه بر این پتاسیم موجود در لیمو در کاهش فشار خون نقش دارد (5).

بیماریی‌های قلبی عروقی

تغییرات اکسیداتیو “LDL” (کلسترول بد) توسط رادیکال‌های آزاد رویداد مهم اولیه در ایجاد آترواسکلروز است. اسانس لیموترش با داشتن ترکیباتی مانند سیترال، لیمونن و لینالول فعالیت آنتی اکسیدانی داشته و از این رو با جلوگیری از اکسیداسیون “LDL” از تشکیل پلاک در دیواره عروق و در نتیجه از بروز بیماری‌های قلبی عروقی و فشار خون جلوگیری می نماید (4, 6-10).

محافظت در برابر افسردگی

مطالعات انجام شده با استفاده از آنتاگونیست‌ها و آگونیست‌های گیرنده‌های مختلفی مانند گیرنده‌های بنزودیازپینی، سروتونینی، آدرنالینی و دوپامینی و نیز با استفاده از تست‌های رفتاری نشان داده است که تأثیر ضد افسردگی اسانس لیمو اساساً به مسیر سروتونرژیکی خصوصاً گیرنده 5 هیدروکسی تریپتوفان-1A  مربوط می شود. علاوه بر این آنالیز میزان نوروترنسمیترها در نواحی مختلف مغزی نشان داده است که اسانس لیمو احتمالاً از طریق تغییر سیستم‌های دوپامینرژیک و سروتونرژیکی فعالیت ضد افسردگی خود را اعمال می کند (11, 12).

ضد عفونت

مطالعات دیگری خواص ضد میکروبی و ضد عفونت‌های باکتریایی لیمو را تایید کرده اند. لیمو از این طریق می‌تواند در پروسه درمان آکنه‌های پوستی، وبا، مسمویت میکروبی-غذایی با باکتری اشرشیا کولای نقش ایفا کند (13, 14).

فواید دیگر

علاوه بر این لیمو می‌تواند به عنوان طعم دهنده روح بخش (رفرش کننده) در تهیه غذاها و نوشیدنی ها به کار رود میزان دریافت آب را افزایش دهد.

 همچنین دانشمندان بر این باورند که ترکیبات آنتی اکسیدانی موجود در لیمو  می‌تواند باعث کاهش شیوع سرطان شود (5).

لیموترش میوه ارزشمندی است که اکثر متخصصین تغذیه به مصرف فراوان آن اشاره دارند. نقش لیمو در کاهش وزن ناشی از رژیم های پرچرب و مقاومت به انسولین را نمی‌توان نادیده گرفت (15).

نقش لیمو در حس تازگی در دهان و تنفس بهتر، کاهش شیوع سنگ های کلسیمی اگزالاتی کلیه و هضم و جذب بهتر غذا و کاهش یبوست نیز از دیر باز مد نظر قرار گرفته است (16).

منابع علمی

1. ،کردافشاری غ, کناری حم, اسماعیلی سس. کتاب تغذیه در طب ایرانی، اسلامی: نسل نیکان; ۱۳۹۲.
2. Cosgrove MC, Franco OH, Granger SP, Murray PG, Mayes AE. Dietary nutrient intakes and skin-aging appearance among middle-aged American women. The American journal of clinical nutrition. 2007;86(4):1225-31.
3. Kurl S, Tuomainen T, Laukkanen J, Nyyssönen K, Lakka T, Sivenius J, et al. Plasma vitamin C modifies the association between hypertension and risk of stroke. Stroke. 2002;33(6):1568-73.
4. González-Molina E, Domínguez-Perles R, Moreno D, García-Viguera C. Natural bioactive compounds of Citrus limon for food and health. Journal of pharmaceutical and biomedical analysis. 2010;51(2):327-45.
5. Summer F. 8 Healthy Lime Facts USA: HealthLine; 2016 [cited 2017 24/8/2017]. Available from: www.healthline.com/health/8-healthy-lime-facts.
6. Santiago JVA, Jayachitra J, Shenbagam M, Nalini N. d-limonene attenuates blood pressure and improves the lipid and antioxidant status in high fat diet and L-NAME treated rats. J Pharm Science Res. 2010;2(Suppl 11):752-8.
7. Menezes IA, Barreto C, Antoniolli ÂR, Santos MR, Sousa DPd. Hypotensive activity of terpenes found in essential oils. Zeitschrift für Naturforschung C. 2010;65(9-10):562-6.
8. Lima TC, Mota MM, Barbosa-Filho JM, Dos Santos MRV, De Sousa DP. Structural relationships and vasorelaxant activity of monoterpenes. DARU Journal of Pharmaceutical Sciences. 2012;20(1):23.
9. Miyake Y, Sakurai C, Usuda M, Hiramitsu M, Kondo K. Preparation of a lemon flavonoid aglycone and its suppressive effect on the susceptibility of LDL to oxidation following human ingestion. Food science and technology research. 2009;15(1):83-8.
10. Takahashi Y, Inaba N, Kuwahara S, KUKI W. Antioxidative effect of citrus essential oil components on human low-density lipoprotein in vitro. Bioscience, biotechnology, and biochemistry. 2003;67(1):195-7.
11. Komiya M, Takeuchi T, Harada E. Lemon oil vapor causes an anti-stress effect via modulating the 5-HT and DA activities in mice. Behavioural brain research. 2006;172(2):240-9.
12. Hao C-W, Lai W-S, Ho C-T, Sheen L-Y. Antidepressant-like effect of lemon essential oil is through a modulation in the levels of norepinephrine, dopamine, and serotonin in mice: Use of the tail suspension test. Journal of Functional Foods. 2013;5(1):370-9.
13. Shaha RK, Punichelvana YNA, Afandi A. Optimized extraction condition and characterization of pectin from kaffir lime (Citrus hystrix). Research Journal of Agriculture and Forestry Sciences _______________________________________________ ISSN. 2013;2320:6063.
14. Rodrigues A, Sandstrom A, Ca T, Steinsland H, Jensen H, Aaby P. Protection from cholera by adding lime juice to food – results from community and laboratory studies in Guinea-Bissau, West Africa. Tropical medicine & international health : TM & IH. 2000;5(6):418-22.
15. Fukuchi Y, Hiramitsu M, Okada M, Hayashi S, Nabeno Y, Osawa T, et al. Lemon Polyphenols Suppress Diet-induced Obesity by Up-Regulation of mRNA Levels of the Enzymes Involved in β-Oxidation in Mouse White Adipose Tissue. Journal of Clinical Biochemistry and Nutrition. 2008;43(3):201-9.
16. Annette M. 7 Ways Your Body Benefits from Lemon Water USA: HealthLine; 2015 [cited 2017 24/8/2017]. Available from: http://www.healthline.com/health/food-nutrition/benefits-of-lemon-water.