زنجبیل

زنجبیل گیاهی چند ساله که برگ‌های آن شبیه سرنیزه و ظاهرش شبیه نی است. زنجبیل یکی از پرکاربردترین گیاهان دارویی در طب سنتی ایران، چین و هند است که از آن در غذاها نیز استفاده می‌کنند، گل‌های آن به رنگ سفید و سبز مایل به زرد و ریشه اصلی این گیاه از گره ‌های موجود روی ساقه‌های ریشه دار بوجود می آید (۱).

زنجبیل به عنوان یک از سالمترین و خوش طعم‌ترین ادویه ها در جهان شناخته میشود.

ترکیب موثر زنجبیل

زنجبیل حاوی جینجرول (Gingerol) می باشد (یک ماده بیو اکتیو دارای خواص دارویی فراوان). علاوه بر این جینجرول دارای خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد التهابی می باشد (۲).

فواید علمی زنجبیل

درمان تهوع و بیماری صبحگاهی

به طور سنتی زنجبیل در درمان تهوع صبحگاهی، درمان تهوع دریازدگی و تهوع بارداری استفاده می‌شود (۳). علاوه بر این در درمان تهوع ناشی از شیمی درمانی و جراحی نیز کاربرد دارد (۴, ۵). مهمترین کاربرد زنجبیل در درمان تهوع بارداری می‌باشد و مقدار مصرف (حدود۱ الی ۵/۱گرم) آن باید توسط متخصص تغذیه تنظیم شود.

کاهش درد عضلانی

یافته های علمی نشان داده اند که مصرف زنجبیل در دراز مدت منجر به کاهش درد عضلانی ناشی از ورزش می‌شود. مکانیسم این اثر به علت فعالیت ضد التهابی زنجبیل می‌باشد (۶).

مقابله با آرتروز

دانشمندان به این نتیجه رسیده‌اند که مصرف زنجبیل می‌تواند باعث کاهش درد در بیماران مبتلا به آرتروز شده و میزان مصرف مسکن‌ها را در این افراد کاهش دهد (۷). همچنین به طور سنتی مالیدن ترکیب زنجبیل، دارچین، کندر و روغن کنجد به ناحیه‌ای که درد می‌کند، می تواند از شدت درد بکاهد (۸).

کاهش قند خون و ریسک بیماری ها

مطالعات زیادی نشان داده‌اند که زنجبیل باعث کاهش قند خون ناشتا، کاهش همگولوبین A1c (میانگین قند خون سه ماه) شده و با تغییر در شاخص‌های بیماری‌های قلبی عروقی از جمله کاهش کلسترول بد ، افزایش کلسترول خوب و به طور کلی کاهش کلسترول تام سرم از ابتلا به این بیماری‌ها پیشگیری می‌کند (۹, ۱۰).

درمان سوهاضمه

سو هاضمه معمولا با کند شدن روند تخلیه معده و درد در ناحیه بالای شکم مشخص می‌شود. زنجبیل با تسریع روند تخلیه معده می‌تواند در بهبود علائم مربوط به سو هاضمه نقش موثری ایفا کند (۱۱).

کاهش درد قاعدگی

به طور سنتی زنجبیل در کاهش علائم و درد قبل از قاعدگی کاربرد داشته است. مطالعات نشان داده مصرف ۱ گرم زنجبیل در ۳ روز اول دوره قاعدگی منجر به کاهش درد و کاهش استفاده از داروهای مفنامیک اسید و ایبوپروفن می‌شود (۱۲).

پیشگیری از سرطان

زنجبیل خام حاوی آنتی اکسیدان جینجرول دارای خواص ضد سرطانی بوده و دانشمندان به این نکته دست یافته‌اند که این ترکیب می‌تواند از طرق مختلف سلولی در جلوگیری از سرطان روده بزرگ (کولون)، سینه، پانکراس و تخمدان نقش ایفا کند (۱۳-۱۵).

پیشگیری از آلزایمر

شرایط اکسیداتیو و التهاب‌های مزمن در بدن می‌تواند روند پیری را سرعت ببخشد. آلزایمر یکی از بیماری‌های مختص پیری است، که در سنین بالا شیوع زیادی دارد. زنجبیل از طریق فعالیت آنتی اکسیدانی و ضد التهابی خود می‌تواند نقش بسزایی در محافظت از سلول‌های مغزی داشته و از آلزایمر پیشگیری کند (۱۶). علاوه بر این زنجبیل دارای اثرات مستقیم بر تقویت حافظه و تسریع زمان واکنش مغز است (۱۷)

خواص ضد عفونی

جینجرول در زنجبیل تازه رشد بسیاری از باکتری‌ها را کاهش می‌دهد (۱۸). علاوه بر این اثبات شده است که این ماده می‌تواند از عفونت‌های دهانی جلوگیری کرده و باعث کاهش عفونت‌های دستگاه تنفسی شود (۱۹, ۲۰).

مشاوره در واتساپ

دریافت رژیم ویژه

منابع علمی

1. ،کردافشاری غ, کناری حم, اسماعیلی سس. کتاب تغذیه در طب ایرانی، اسلامی: نسل نیکان; ۱۳۹۲.
2. Wang S, Zhang C, Yang G, Yang Y. Biological properties of 6-gingerol: a brief review. Natural product communications. 2014;9(7):1027-30.
3. Ernst E, Pittler MH. Efficacy of ginger for nausea and vomiting: a systematic review of randomized clinical trials. British journal of anaesthesia. 2000;84(3):367-71.
4. Pillai AK, Sharma KK, Gupta YK, Bakhshi S. Anti-emetic effect of ginger powder versus placebo as an add-on therapy in children and young adults receiving high emetogenic chemotherapy. Pediatric blood & cancer. 2011;56(2):234-8.
5. Chaiyakunapruk N, Kitikannakorn N, Nathisuwan S, Leeprakobboon K, Leelasettagool C. The efficacy of ginger for the prevention of postoperative nausea and vomiting: a meta-analysis. American journal of obstetrics and gynecology. 2006;194(1):95-9.
6. Black CD, O’Connor PJ. Acute effects of dietary ginger on muscle pain induced by eccentric exercise. Phytotherapy research : PTR. 2010;24(11):1620-6.
7. Altman RD, Marcussen KC. Effects of a ginger extract on knee pain in patients with osteoarthritis. Arthritis and rheumatism. 2001;44(11):2531-8.
8. Zahmatkash M, Vafaeenasab MR. Comparing analgesic effects of a topical herbal mixed medicine with salicylate in patients with knee osteoarthritis. Pakistan journal of biological sciences : PJBS. 2011;14(13):715-9.
9. Khandouzi N, Shidfar F, Rajab A, Rahideh T, Hosseini P, Taheri MM. The effects of ginger on fasting blood sugar, hemoglobin A1c, apolipoprotein B, apolipoprotein AI and malondialdehyde in type 2 diabetic patients. Iranian journal of pharmaceutical research: IJPR. 2015;14(1):131.
10. Alizadeh-Navaei R, Roozbeh F, Saravi M, Pouramir M, Jalali F, Moghadamnia AA. Investigation of the effect of ginger on the lipid levels. A double blind controlled clinical trial. Saudi Med J. 2008;29(9):1280-4.
11. Hu M-L, Rayner CK, Wu K-L, Chuah S-K, Tai W-C, Chou Y-P, et al. Effect of ginger on gastric motility and symptoms of functional dyspepsia. World Journal of Gastroenterology : WJG. 2011;17(1):105-10.
12. Ozgoli G, Goli M, Moattar F. Comparison of effects of ginger, mefenamic acid, and ibuprofen on pain in women with primary dysmenorrhea. Journal of alternative and complementary medicine (New York, NY). 2009;15(2):129-32.
13. Zick SM, Turgeon DK, Vareed SK, Ruffin MT, Litzinger AJ, Wright BD, et al. Phase II study of the effects of ginger root extract on eicosanoids in colon mucosa in people at normal risk for colorectal cancer. Cancer Prevention Research. 2011;4(11):1929-37.
14. Park YJ, Wen J, Bang S, Park SW, Song SY. [6]-Gingerol induces cell cycle arrest and cell death of mutant p53-expressing pancreatic cancer cells. Yonsei medical journal. 2006;47(5):688-97.
15. Rhode J, Fogoros S, Zick S, Wahl H, Griffith KA, Huang J, et al. Ginger inhibits cell growth and modulates angiogenic factors in ovarian cancer cells. BMC complementary and Alternative Medicine. 2007;7(1):44.
16. Azam F, Amer AM, Abulifa AR, Elzwawi MM. Ginger components as new leads for the design and development of novel multi-targeted anti-Alzheimer’s drugs: a computational investigation. Drug Design, Development and Therapy. 2014;8:2045-59.
17. Saenghong N, Wattanathorn J, Muchimapura S, Tongun T, Piyavhatkul N, Banchonglikitkul C, et al. Zingiber officinale Improves Cognitive Function of the Middle-Aged Healthy Women. Evidence-based Complementary and Alternative Medicine : eCAM. 2012;2012:383062.
18. Karuppiah P, Rajaram S. Antibacterial effect of Allium sativum cloves and Zingiber officinale rhizomes against multiple-drug resistant clinical pathogens. Asian Pacific Journal of Tropical Biomedicine. 2012;2(8):597-601.
19. Park M, Bae J, Lee DS. Antibacterial activity of [10]-gingerol and [12]-gingerol isolated from ginger rhizome against periodontal bacteria. Phytotherapy research : PTR. 2008;22(11):1446-9.
20. Chang JS, Wang KC, Yeh CF, Shieh DE, Chiang LC. Fresh ginger (Zingiber officinale) has anti-viral activity against human respiratory syncytial virus in human respiratory tract cell lines. Journal of ethnopharmacology. 2013;145(1):146-51.