تغذیه در بیماری‌های قلبی عروقی

کلیمات کلیدی: بیماری قلبی عروقی ، تغذیه در بیماران قلبی ،  فشار خون ، سکته ، ایست قلبی ، بیماری قلبی

بیماری‌‌‌های قلبی عروقی و سکته عمده ترین علت مرگ و‌‌‌ می‌ر در سراسر دنیا‌‌‌ می‌باشند.

علل بیماری قلبی عروقی مختلف هستند که از جمله‌‌‌ می‌توان به زمینه ارثی، جنس مذکر بودن، سیگار، عدم تحرک، بیماری هایی مانند دیابت، فشار خون، چربی خون، بیماری کلیوی، تغذیه و رژیم نامناسب غذایی و استرس و اظطراب اشاره کرد.

درد قفسه سینه، تنگی نفس و خستگی خصوصا در هنگام فعالیت از علائم بیماری قلبی عروقی هستند. تشخیص بیماری قلبی عروقی با تکنیک‌‌‌های مختلفی مانند نوار قلب، اکو، تست ورزش و آنژیوگرافی و یا جراحی صورت‌‌‌ می‌گیرد.

تنظیم چربی خون با استفاده از دارو‌‌‌های پایین آورده چربی، تنظیم فشار خون با دارو‌‌‌های ضد فشار خون، دارو‌‌‌های ضد انعقاد مانند آسپرین از جمله دارودرمانی در بیماری قلبی و عروقی هستند.

تغذیه و رژیم در بیماری قلبی عروقی نقش بسیار مهمی ایفا‌‌‌ می‌کند از جمله کاهش وزن، تحرک هوازی کافی، مصرف بیشتر پروتئین‌‌‌های گیاهی مانند سویا، محدود کردن گوشت قرمز، مصرف لبنیات بدون چربی یا کم چرب، مصرف کافی فیبر خصوصا انواع محلول، مصرف ماهی یا مکمل امگا۳ و نیز مصرف مکملهایی مانند نیاسین، ویتامین B-کمپلکس و ویتامین D در صورت لزوم و تحت نظر متخصصین تغذیه.

بیماری های قلبی عروقی

بیماری‌‌‌های قلبی عروقی گروهی از بیماریهایی مرتبط به قلب‌‌‌ می‌باشند که شامل:

بیماری‌‌‌های عروق کرونر قلبی، آترواسکلروز، بیماری دریچه‌‌‌های قلبی، فشارخون بالا، بیماری ایسکمی قلبی، بیماری عروق محیطی، سکته قلبی و نارسایی قلبی هستند.

این بیماری‌‌‌‌ها غالباً با هم مرتبط بوده و همزمان وجود دارند.

بیماری‌‌‌های قلبی عروقی عمدتا بر اثر تشکیل پلاک در عروق قلبی و کاهش خونرسانی به قلب ایجاد‌‌‌ می‌شوند.

سکته قلبی عمده ترین علت قلبی مرگ و میر است. بیماری‌‌‌های قلبی عروقی (ایست قلبی ، فشار خون ، نارسایی قلبی و…) عمده ترین علت مرگ و‌‌‌ می‌ر در هر دوجنس و تمام گروه‌‌‌های نژادی بوده و با افزایش سن افزایش‌‌‌ می‌یابد.

واتزاپ

تلگرام

اینستاگرام

علل

زمینه ژنتیکی و شیوه زندگی، رژیم غذایی و استرس در ابتلا به بیماری‌‌‌های قلبی عروقی نقش بسزایی دارند.

از جمله علل مرتبط به بیماری قلبی عروقی‌‌‌ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

افزایش سن (مردان بالاتر از ۴۵ سال، زنان بالاتر از ۵۵ سال)، جنس مذکر، فشارخون بالا، دیابت، اختلالات کلیوی، سابقه خانوادگی، استرس، عدم تحرک، خواب ناکافی، مصرف مشروبات الکلی، چاقی و استعمال سیگار و دخانیات.

برخی از این‌‌‌ها غیر قابل تغییر هستند مانند افزایش سن، جنس مرد بودن و یا سابقه خانوادگی، اما بیشتر علل بیماری قلبی عروقی با ورزش منظم، تغذیه و رژیم درمانی، کاهش وزن، مدیریت استرس و اظطراب و نیز عدم مصرف سیگار و مشروبات قابل پیشگیری هستند.

علائم

مهمترین علائم بیماری قلبی عروقی (ایست قلبی ، فشار خون ، نارسایی قلبی و…) درد مبهم در ناحیه قفسه سینه، درد بازو‌‌‌ها خصوصا دست چپ، تنگی نفس، خستگی‌‌‌ می‌باشد. فرد در فعالیت‌‌‌های زیاد مثلا در پیاده روی طولانی مدت یا شدت بیشتر احساس درد و تنگی نفس‌‌‌ می‌کند.

علائم آزمایشگاهی معمولا افزایش چربی بد خون (LDL و کلسترول) و کاهش چربی خوب خون (HDL) را نشان‌‌‌ می‌دهند.بسیاری از افراد از بیماری خود خبر ندارند و ممکن است زمانی متوجه شوند که با یک حمله قلبی مواجه‌‌‌ می‌شوند.

تشخیص بیماری قلبی و عروقی

تشخیص با بررسی شرح حال و علائم بالینی، سابقه خانوادگی، تست‌‌‌های آزمایشگاهی است. 

همچنین تکنیک هایی مانند نوار قلب، اکوکاردیوگرافی، اسکن قلبی، تست ورزش، آنژیورافی یا آنژیوپلاستی یا جراحی قلب باز توسط متخصص قلب صورت‌‌‌ می‌گیرد.

دارودرمانی در بیماری قلبی عروقی

بسته به نوع بیماری قلبی (ایست قلبی ، فشار خون ، نارسایی قلبی و…) و بیماری‌‌‌های همراه دیگر آن مانند فشار خون، دیابت، چربی خون، بیماری کلیوی و … دارودرمانی از فردی به فرد دیگر متفاوت است.

معمولا در این افراد از دارو‌‌‌های ضد چربی خون از جمله استاتین ها، دارو‌‌‌های ضد فشار خون، دارو‌‌‌های تقویت کننده عضله قلب و دارو‌‌‌های رقیق کننده خون از جمله آسپرین تجویز‌‌‌ می‌شود.

به خاطر داشته باشید از مصرف خودسرانه دارو پرهیز کنید و حتما با پزشک مشورت کنید.

تغذیه و رژیم درمانی در بیماری قلبی عروقی

برای رسیدن به نتایج بالینی خوب حداقل ۶-۳ ماه تغذیه و رژیم درمانی در بیماری قلبی عروقی (ایست قلبی ، فشار خون ، نارسایی قلبی و…) توصیه‌‌‌ می‌شود. اولین نکته مهم در مبحث تغذیه و رژیم درمانی در بیماری قلبی عروقی جلوگیری و درمان چاقی با رژیم کاهش وزن مناسب است.

رژیمی که بر پایه سبزیجات،‌‌‌ ‌‌میوه ها، غلات کامل، مرغ کم چرب، ماهی، روغن‌‌‌های گیاهی از جمله روغن زیتون، مغز‌‌‌ها و لبنیات کم چرب بوده و محدود از شیرینی جات، نوشیدنی‌‌‌های با شکر افزوده و گوشت قرمز باشد.

کاهش وزن و حفظ وزن ایده آل:

انواع رژیم‌‌‌های غذایی مناسب در این بیماری عبارتند از رژیم DASH، رژیم پرفیبر و کم ­نمک، رژیم دیابتی، رژیم مدیترانه­‌ای، و رژیم گیاهخواری لاکتو اوو که هر کدام ویژگی‌‌‌های خاص خود را داشته و بایستی تحت نظر متخصص باشد تا از کمبود‌‌‌ها و عوارض احتمالی جلوگیری شود.

رژیم‌‌‌های خیلی کم چرب توصیه نمی شوند زیرا‌‌‌ می‌توانند باعث افزایش چربی خون شوند.

مصرف پروتئین‌‌‌های گیاهی و محدود کردن پروتئین‌‌‌های حیوانی:

مصرف گوشت قرمز حداکثر دو بار هفته بیشتر نشود زیرا دارای اسید‌‌‌های چرب اشباع وکلسترول بالا هستند.

لبنیات و تخم مرغ:

لبنیات کم چرب و بدون چربی مصرف شود.

تخم مرغ کامل همراه زرده به ۴ عدد در هفته محدود گردد.

مصرف سفیده تخم مرغ بصورت پخته و ترجیحا آب پز مجاز است.

سویا:

فقط دریافت های بالای سویا ممکن است چربی بد (LDL) و کلسترول را به مقدار کمی در صورتی که جایگزین گوشت قرمز شود کاهش دهد. مصرف سویا در سلامت قلب و عروق مفید است و همچنین سویا حاوی مواد مغذی محافظت کننده دیگری مثل امگا۳ و فیبر هم‌‌‌ می‌­باشد.

مصرف روزانه ۶۰ گرم سویا توصیه می­‌شود.

امگا ۳:

حداقل هفته ای ۲ بار ماهی‌‌‌های چرب (مانند ساردین و سالمون) مصرف شود.

در غیر اینصورت از مکمل امگا۳ استفاده شود.

روغن‌‌‌های خوراکی:

توصیه بر مصرف روغن سویا، روغن زیتون و روغن کانولا‌‌‌ می‌باشد. روغن زیتون برای سرخ کردن مناسب نیست مگر با دمای بسیار کم تفت داده شود.

اگر‌‌‌ می‌خواهید غذایی را سرخ کنید بهتر است از روغن‌‌‌های مایعسرخ کردنی استفاده کنید.

فیبر:

فیبر‌‌‌ها انواع محلول و نامحلول دارند. محلول قند خون و کلسترول را کاهش‌‌‌ می‌دهد. البته هم فیبر محلول و هم فیبر نامحلول برای بدن مفید هستند.

با مصرف روزانه ۵ واحد‌‌‌ ‌‌میوه و سبزی و غلات کامل فیبر بدن تامین‌‌‌ می‌شود.

منابع فیبر محلول عبارتند است از: انگور، سیب، موز، انواع مرکبات، توت فرنگی، کلم، گل کلم، هویج، لوبیا سبز، بامیه، سیب زمینی، لوبیا، سبوس جو دوسر و کنجد؛

و منابع فیبر نامحلول عبارتند از: سیب، گلابی، سبوس، غلات کامل، کلم، هویج، کرفس، لوبیا سبز، باقلا، نخود سبز، بادام زمینی، ریواس، نخود، فلفل سبز، بادمجان، تربچه، هلو، گلابی، توت فرنگی، بادام زمینی و گوجه فرنگی.

رعایت اعتدال و آگاهی از‌‌‌ ‌‌میزان مجاز مصرف بسیار مهم است.

ویتامین‌ها

ویتامین E:

استفاده از مکمل ویتامین E برای پیشگیری از بیماری­‌‌‌های قلبی عروقی توصیه نمی­شود.

یک ‌‌رژیم متعادل به اندازه کافی ویتامین بدن شما را تامین‌‌‌ می‌کند.

ویتامین B3 یا نیاسین:

نیاسین با کاهش خطر بیماری قلبی عروقی همراه است.

نیاسین در بیماران کبدی و یا افراد با سابقه زخم معده نباید مصرف شود.

مراقب مقدار مورد استفاده باشید چراکه ممکن است منجر به عوارض شود.

حتما با متخصص تغذیه خود مشورت کنید.

ویتامین B-کمپلکس:

مکمل ویتامین B خصوصا در افراد بالای ۵۰ سال توصیه‌‌‌ می‌گردد.

ویتامین D:

حتما مقدار این ویتامین باید ارزیابی شده و در صورت نیاز مکمل دریافت کنید.

ورزش و فعالیت فیزیکی:

به دلیل نقش بسیار مهم ورزش در پیشگیری و درمان بیماری‌‌‌های قلبی عروقی، ۴-۳ جلسه ورزش هوازی در هفته برای حداقل ۴۰ ضروری‌‌‌ می‌باشد.

ورزش هایی نظیر پیاده روی، درجا زدن و شنا.

برای دریافت رژیم بیماری قلبی عروقی (ایست قلبی ، فشار خون ، نارسایی قلبی و…) و مکمل‌‌‌های مورد نیاز آن کلیک کنید.